Lan rộng sang nhiều kỳ hạn khác nhau, các ngân hàng thương mại cổ phần đang âm thầm tạo nên một cuộc đua tranh tăng lãi suất huy động VND đầu tiên trong năm 2009.

Tăng cho nhiều kỳ hạn

Một lý giải chắc chắn cho đợt điều chỉnh lãi suất huy động mới của các ngân hàng, vốn không chỉ dừng lại ở khối các NHTMCP, là nhằm chuẩn bị một nguồn vốn dồi dào trước các dự báo cho rằng nhu cầu vốn của ngân hàng sẽ đặc biệt tăng mạnh trong năm 2009. Các điều chỉnh tăng vì thế được thực hiện với hầu hết các kỳ hạn, từ kỳ hạn tuần đến kỳ hạn 36 tháng.
 
Sau khi Habubank tạo nên đỉnh lãi suất 8,4%/năm chỉ cách đây ít ngày, Sacombank ngày 12.3 tiếp tục gây chú ý khi công bố áp dụng mức lãi suất huy động cao nhất 8,7%/năm cho kỳ hạn 36 tháng. lãi suất các kỳ hạn khác tại Sacombank cũng lần lượt được điều chỉnh tăng, lên mức 8%/năm cho kỳ hạn trên 12 tháng, 7,32%/năm cho kỳ hạn 3 tháng, và các kỳ hạn 6 - 9 - 12 tháng lần lượt nhận được mức lãi suất 7,44%/năm, 7,524%/năm và 8,004%/năm.

Còn tại Việt Á, hầu hết các kỳ hạn huy động VND đều có mức tăng tới 0,2-0,5% và đáng lưu ý các kỳ hạn ngắn cũng có mức tăng đáng kể. Sau lần điều chỉnh này, lãi suất kỳ hạn 1 tuần tại Việt Á được nâng lên mức 5%/năm, kỳ hạn 2 tuần là 5,5%/năm và kỳ hạn 3 tuần là 6%/năm. Riêng với các kỳ hạn 12 tháng đến 36 tháng có mức lãi suất nâng dần từ 8,1%/năm lên 8,5%/năm.

"Cuộc đua" huy động vốn VND đã đẩy lãi suất tăng lên đáng kể trong khoảng 2- 3 tuần qua. Nhiều NH đã tăng lãi suất huy động đến 2 lần và còn đang xem xét tình hình để tăng tiếp. Tại TP.HCM, ngân hàng hiện có lãi suất cao nhất có lẽ là Ngân hàng Việt Nam Tín Nghĩa: Kỳ hạn 1 tháng và 2 tháng lãi suất 7,6%, 3 tháng và 6 tháng 7,8%, 9 tháng 8,0%, 12 tháng 8,2%...

Riêng Sacombank đang "quán quân" ở kỳ hạn 24 tháng (8,7%). Tuy nhiên, theo đánh giá trong giới ngân hàng, hiện các kỳ hạn trên 6 tháng rất khó huy động. Không ít ngân hàng áp dụng trở lại kỳ hạn huy động theo tuần, với lãi suất khá cao.

"Đua" theo nhu cầu vay

Lý giải cho đợt tăng lãi suất huy động VND mới đây, với mức tăng lên tới 0,1-0,9% áp dụng cho cả ba loại hình tiết kiệm (trả lãi cuối kỳ, trả lãi hàng tháng và trả lãi hàng quý), bà Nguyễn Thị Bích Thủy - Phó TGĐ Habubank cho biết: "Việc tăng lãi suất sẽ đảm bảo cho sự cân bằng giữa lãi suất đầu vào và đầu ra, duy trì cho ngân hàng lượng khách hàng thường xuyên đồng thời đảm bảo đủ nguồn vốn cung cấp cho các khách hàng có nhu cầu vay".

Ngoài lần điều chỉnh này, sắp tới Habubank cũng sẽ phát hành kỳ phiếu VND với tổng mệnh giá 800 tỉ đồng với mức lãi suất 7,8%/năm đến 8,4%/năm nhằm tăng thêm nguồn thu cho ngân hàng.

Các lý do của lần điều chỉnh mới đây, khi áp dụng trần lãi suất 7,8% cho các kỳ hạn 12 và 13 tháng tiết kiệm thông thường, theo TGĐ SeABank - Lê Văn Chí, là nhằm phù hợp với diễn biến thị trường vừa chuẩn bị một nguồn vốn dồi dào, đáp ứng nhu cầu vay đang ngày một tăng của khách hàng.

Nhiều NHTMCP khi tiến hành điều chỉnh tăng lãi suất huy động VND cũng đều chung nhận định khi cho rằng, gói cho vay kích cầu tiêu dùng và hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp sẽ là động lực quan trọng làm tăng mạnh nhu cầu vốn của DN trong các tháng tới....

Ông Lê Quang Trí, TGĐ NH Nam Việt, cho biết: lãi suất tăng không phải do nguồn huy động bị giảm mà do nhu cầu vay đang tăng nhanh. Sau khi Chính phủ và NHNN cho hỗ trợ lãi suất kích cầu, nhiều cá nhân và doanh nghiệp muốn được vay vốn lưu động giá rẻ để phục hồi sản xuất kinh doanh. Hơn nữa, gần đây nhiều NHTM cũng đã mở rộng cho vay tiêu dùng.

Một phó TGĐ NHTM nhận xét: "Năm nay các dịch vụ liên quan đến XNK sẽ trở nên "khó gặm" hơn do kinh tế toàn cầu suy thoái. Vì vậy, nhiều ngân hàng chuyển hướng sang khai thác hoạt động tín dụng phục vụ sản xuất kinh doanh và tiêu dùng trong nước. Vì vậy, hoạt động huy động vốn và cho vay đang trở nên sôi động hơn".

Với lãi suất huy động ngắn hạn khoảng 8% như hiện nay, các ngân hàng chỉ có thể thu lợi nhuận từ cho vay tiêu dùng, còn cho vay sản xuất kinh doanh với "trần" 10,5% sẽ bị lỗ, nhưng ngân hàng sẽ thu lại từ các dịch vụ kèm theo.

Cũng theo thông tin từ các NHTM, nhu cầu vay VND tăng cao còn có nguyên nhân các doanh nghiệp ngại vay bằng USD. Ngay cả các doanh nghiệp NK cũng muốn vay VND để mua USD. Điều này đẩy các ngân hàng vào cảnh thừa USD cho vay nhưng lại thiếu USD để bán. Hiện nay lãi suất huy động USD đang xuống thấp nhưng tại nhiều ngân hàng nguồn huy động vẫn lớn hơn cho vay.

TGĐ một NHTM cho biết: Nếu doanh nghiệp nằm trong diện được hỗ trợ lãi suất kích cầu thì vay bằng VND càng có lợi, vì lãi suất phải trả không cao hơn vay USD, lại tránh được rủi ro về tỉ giá. Tính từ đầu tháng đến nay lãi suất USD đã giảm đáng kể.

Theo thống kê của một NHTM, mức lãi suất huy động cao nhất trên địa bàn TPHCM, vào đầu tháng 2, ở kỳ hạn 1 tháng từ 3,3% đã giảm xuống 2,6%, 3 tháng từ 3,52% xuống 3%, 6 tháng từ 3,62% xuống 3%, 9 tháng từ 3,92% xuống 3,4%, 12 tháng từ 4% xuống 3,5%... Theo đánh giá của các NHTM, trong tương lai gần, lãi suất USD chỉ có thể giảm chứ không tăng.