Khó đáp ứng thủ tục

Nếu như trước đây hạn mức cho vay tín chấp tiêu dùng tại các NHTM chỉ khoảng 100-150 triệu đồng/người, bằng 3-4 lần thu nhập của CBCNV, thì nay nhiều ngân hàng (NH) đưa hạn mức cho vay tối đa lên từ 300 triệu đồng, (10-12 lần thu nhập). Như NHTMCP Sài Gòn-Hà  Nội (SHB) cho vay tiêu dùng tín chấp với hạn mức lên đến 300 triệu đồng (12 lần thu nhập hàng tháng của khách hàng) và thời hạn tối đa đến 48 tháng. Mặc dù áp dụng lãi suất thỏa thuận nhưng SHB cho biết lãi suất khá hấp dẫn, khách hàng vay dưới 100 triệu đồng lãi suất 0,88%/tháng, trên 100 triệu đồng lãi suất 0,83%/tháng.

Hiện ACB cho vay tín chấp tiêu dùng gấp 4 lần thu nhập nhưng cũng có thể tối đa đến 250 triệu đồng. Riêng khách hàng vay vốn tiêu dùng có tài sản thế chấp thì hạn mức cho vay tại nhiều NHTM từ 500 triệu - 2 tỷ đồng/người. Đơn cử, Eximbank cho vay hạn mức đến 500 triệu đồng và thời hạn tối đa không quá 60 tháng.

Với chương trình "Cuộc sống mới" NH Hàng Hải (Maritimebank) cho vay tiêu dùng thế chấp có hạn mức cho vay tối đa là 2 tỷ đồng và thời hạn vay cũng linh hoạt tùy vào mục đích vay của khách hàng. Khách hàng có thu nhập thấp (3 triệu đồng/người và 8 triệu đồng/cả hai vợ chồng) cũng có thể được vay.

Tuy nhiên, thực tế để được vay theo các chương trình này khách hàng phải đáp ứng nhiều điều kiện và thủ tục khá phức tạp của các NHTM. Cụ thể, để được vay tiêu dùng tín chấp tại SHB khách hàng phải có hộ khẩu hoặc KT3 tại nơi vay vốn; có điện thoại cố định, có việc làm ổn định ít nhất 12 tháng; có chứng minh thu nhập tại nơi làm việc; có người đứng ra cam kết trả nợ thay trong trường hợp người vay không trả nợ (người cam kết trả nợ thay cũng phải có giấy tờ chứng minh thu nhập đủ để trả nợ cho người vay). . . Để đáp ứng được các điều kiện này đối với nhiều khách hàng không phải đơn giản.

Khó vay món lớn

Có thể thấy việc tháo gỡ trần lãi suất đối với tín dụng tiêu dùng trong bối cảnh lãi suất cơ bản tiếp tục giảm là hoàn toàn phù hợp, từ đó các NH có thể đưa ra mức lãi suất cho vay tiêu dùng hợp lý bù đắp các chi phí, rủi ro trong cho vay. Tuy nhiên, để vay với lãi suất thỏa thuận với một món tiền lớn thì việc hàng tháng trả góp vượt quá khả năng nhiều người.

Lãi suất cho vay tiêu dùng tín chấp hiện nay tại các NHTM thường 10,5- 15%/năm tính trên dư nợ giảm dần, như ACB 15,5%/năm, DongABank 12,75%/năm, ABBank 10,5-12%/năm (lãi góp), VIB dao động 12-15%/năm. Như vậy trung bình một khách hàng vay lãi suất 12%/năm với số tiền 500 triệu đồng, mỗi tháng tiền lãi khách hàng phải trả trên 5 triệu đồng (chưa kể tiền gốc). Trong bối cảnh hiện nay, nhiều CBCNV muốn vay vốn tiêu dùng nhưng vẫn còn e ngại và cân nhắc.

Nhiều NHTM cũng thừa nhận với thu nhập bình quân của công chức hiện nay khó có thể vay tiêu dùng hạn mức 200- 300 triệu đồng, chưa nói đến 500 triệu -1 tỷ đồng. Thông thường các NH đưa ra mức thu nhập tối thiểu có thể vay là 2,5 triệu -3 triệu đồng, nhưng với mức thu nhập này khách hàng chị có thể vay 20-40 triệu đồng là cao.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân khiến khách hàng tiêu dùng vẫn còn e ngại vay vốn tiêu dùng trong bối cảnh hiện nay do hầu hết những người có nhu cầu vay tiêu dùng không đủ điều kiện thu nhập và thâm niên làm việc để vay vốn. Trong khi tín dụng tiêu dùng có thế chấp thì khách hàng ngại thế chấp để vay món tiền nhỏ. Vì vậy, đến nay tín dụng tiêu dùng của các NH phát triển mạnh chủ yếu là khách hàng vay gấp thông qua cầm cố sổ tiết kiệm dài hạn để mua sắm hoặc để trả các khoản nợ ngắn hạn đi du học...