Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam Trương Thanh Phong cho biết trước thông tin giá gạo thế giới có khả năng vững lên trong năm nay, cái khó khăn nhất hiện nay là khả năng dự báo giá gạo và thời điểm xuất khẩu hợp lý để đạt được mức lợi nhuận cao nhất.

Câu hỏi thách thức 

Theo ông Phong, năm nay không phải lo về thị trường xuất khẩu. Dự báo nhu cầu của thế giới khoảng 29 triệu tấn, nhưng thực tế có thể lên tới 30 triệu tấn.  

Nguồn cung ít do một số nước mất mùa, nên giá sẽ tăng, thị trường tốt. Nhận định này trùng với dự báo của Tổ chức Nông lương Thế giới (FAO) và Viện nghiên cứu lúa gạo quốc tế (IRRI): tình trạng giãn nợ và thu nhập thấp do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính sẽ khiến nhu cầu gạo tăng do gạo vẫn là lương thực chính của gần một nửa trong hơn 6,6 tỷ dân cư toàn cầu. 

Theo IRRI, "mức tiêu thụ gạo của thế giới năm 2009 dự kiến đạt khoảng 426 triệu tấn, tăng 1% so với năm ngoái. Ngoài ra, cuộc khủng hoảng tài chính hiện nay cũng khiến các Chính phủ gặp khó khăn khi đầu tư vào ngành nông nghiệp - nhân tố chính giúp tăng sản lượng trong dài hạn”. 

Như vậy, nhu cầu tiêu dùng gạo trên thế giới vẫn tăng cao hơn so với nguồn cung ứng sẽ là một trong những nhân tố gây tác động tăng đối với giá gạo trong thời gian tới. Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu gạo nhưng giá gạo chỉ đạt hơn 400 USD/tấn.  

Công tác dự báo - "lực bất tòng tâm" 

Tiến sĩ Lê Đình Ân, Giám đốc Trung tâm Thông tin và dự báo kinh tế - xã hội quốc gia (NCEIF) cho biết "những người làm công tác dự báo hiện nay đang trong cảnh lực bất tòng tâm". 

Khó khăn lớn nhất là nguồn nhân lực vừa thiếu vừa yếu. Bên cạnh đó, Việt Nam hiện vẫn chưa có hệ thống thông tin kinh tế hoàn chỉnh. 

Nguồn thông tin, tư liệu của nước ngoài đã rất thiếu lại còn bị phân tán, chia cắt, rời rạc, thiếu thống nhất giữa các nguồn và đơn vị quản lý. Đặc biệt, hệ thống các thông tin và dữ liệu chuyên ngành phục vụ trực tiếp công tác dự báo và cảnh báo kinh tế, việc xử lý số liệu còn chưa thống nhất, mỗi nơi theo một kiểu. Do đó, những gì có được cũng rất khó làm chất liệu cho công tác dự báo và cảnh báo kinh tế.