Sau khi Ngân hàng (NH) Nhà nước tăng tỉ giá liên NH thêm 3%, lập tức cung USD bắt đầu tăng lên, giao dịch ngoại tệ giữa các NH thông thoáng hơn. Tỉ giá USD/VNĐ tự do và NH gần như ngang bằng nhau, thị trường ngoại tệ hình thành mặt bằng tỉ giá mới.

Tăng thêm cung ngoại tệ

Nếu trong ngày đầu tiên áp dụng mức tỉ giá mới, giá mua - bán ngoại tệ của các NH thương mại chênh lệch nhau khá lớn thì những ngày sau đó mặt bằng tỉ giá của các NH khá đồng đều. Cụ thể, ngày 29-12, NH Ngoại thương (Vietcombank) mua - bán 17.430 đồng – 17.494 đồng/USD. NH Á Châu (ACB) bán ra thấp hơn Vietcombank chỉ 4 đồng/USD. NH Đầu tư Phát triển, Kỹ thương Việt Nam (Techcombank),... niêm yết tỉ giá ngoại tệ cũng ở mức tương tự. Trong khi đó, mua – bán USD trên thị trường tự do cũng ở mức 17.400 - 17.500 đồng/USD. Hầu như các đối tượng có nhu cầu USD không tìm đến thị trường ngoại tệ bên ngoài NH. Nguyên nhân chủ yếu là chênh lệch về tỉ giá giữa thị trường tự do với NH không đáng kể. Mặt khác, các NH đã đồng loạt thu hồi giấy phép thu đổi ngoại tệ nên các tiệm vàng thu hẹp tầm hoạt động, giao dịch USD chợ đen khá trầm lắng.

Khi số lượng ngoại tệ bán ra nhiều hơn mua vào, thông thường các NH trông chờ nguồn cung từ NH Nhà nước, doanh nghiệp xuất khẩu, kiều hối... Một số NH không có thế mạnh về kinh doanh ngoại tệ thì mua USD của NH khác nên có những thời điểm đáp ứng chưa kịp thời nhu cầu ngoại tệ của khách hàng. Tuy nhiên, sau khi tỉ giá tăng thêm gần 500 đồng/USD, người dân, doanh nghiệp đã mạnh tay bán USD, tăng thêm nguồn cung ngoại tệ cho các NH. Các NH có thế mạnh kinh doanh ngoại tệ cũng mạnh tay bán USD cho NH bạn. Từ đó, hệ thống NH phần nào đã đáp ứng kịp thời nhu cầu USD của khách hàng.

Cân đối USD ra - vào

Tổng Giám đốc Vietcombank Nguyễn Phước Thanh cho biết những ngày gần đây, Vietcombank mua vào USD nhiều hơn bán ra. Phó Giám đốc Trung tâm Nguồn vốn Techcombank Nguyễn Việt Anh cũng cho hay khách hàng bán ngoại tệ cho NH bắt đầu tăng lên. Một số doanh nghiệp xuất khẩu không còn găm giữ USD. Lãnh đạo các NH khác còn cho biết: Hiện chênh lệch mua - bán ngoại tệ của các NH khá lớn, từ 50 đồng - 100 đồng/USD. Để thu hút người bán USD, nhiều NH sẵn sàng mua vào cao hơn giá niêm yết. Giả sử NH niêm yết giá mua vào là 17.400 đồng/USD nhưng nếu khách hàng đề nghị thu vào cao hơn giá niêm yết khoảng 20 đồng – 50 đồng/USD, NH cũng chấp thuận.

Theo các chuyên gia tiền tệ, tỉ giá tăng và ổn định sẽ kích thích doanh nghiệp xuất khẩu bán ngoại tệ cho NH ngay khi đối tác nước ngoài thanh toán tiền mua hàng hóa. Người dân gửi tiết kiệm USD cũng sẽ chuyển sang gửi tiết kiệm tiền đồng vì lãi suất USD ngày càng giảm, trong khi lãi suất tiền gửi VNĐ luôn cao gấp đôi USD. Các NH sẽ giảm bớt áp lực giải ngân số vốn huy động bằng USD, cân đối được đầu vào và đầu ra trong hoạt động mua - bán ngoại tệ.

Tỉ giá sẽ ổn định

Theo NH Nhà nước, mặt bằng tỉ giá mới sẽ góp phần hỗ trợ xuất khẩu, kiểm soát nhập siêu, bảo đảm sự bền vững của cán cân thanh toán quốc tế; đồng thời hạn chế tâm lý kỳ vọng tỉ giá sẽ tăng cao của các đối tượng găm giữ ngoại tệ. NH Nhà nước sẽ áp dụng các biện pháp cần thiết để giữ ổn định mức tỉ giá này. Một số chuyên gia tài chính cho rằng khi tỉ giá ở mức cao và ổn định, doanh nghiệp nhập khẩu đối mặt chi phí cao phải cân nhắc kỹ về số lượng hàng hóa nhập khẩu. NH phần nào giảm được áp lực nhu cầu mua USD từ phía doanh nghiệp, thị trường ngoại tệ sẽ không có những biến động bất thường.