Thuế thu nhập cổ phiếu thưởng: NĐT vẫn đợi…

Ngày 02 Tháng Mười Hai 2008

Có nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề có nên tính thu nhập chịu thuế bao gồm cả giá trị cổ phiếu thưởng. Ý kiến của nhiều nhà đầu tư và chuyên gia kinh tế cho rằng, tại thời điểm cổ tức trả bằng cổ phiếu thưởng, thu nhập của nhà đầu tư không có gì thay đổi. Đối với doanh nghiệp, việc hạch toán đơn giản chỉ là sự phân loại lại tài sản, chuyển phần nguồn vốn chủ sở hữu hình thành từ thu nhập để lại hoặc thặng dư vốn sang phần vốn góp của cổ đông. Vì vậy, cổ phiếu thưởng chưa nên đưa vào thu nhập chịu thuế tại thời điểm này. 

Tuy nhiên, điểm 2, khoản e trong Thông tư 84/2008 của Bộ Tài chính ngày 30/9/2008 xác định thu nhập chịu thuế bao gồm cả cổ phiếu thưởng và giá trị thưởng bằng giá trị ghi trên sổ sách kế toán của đơn vị trả thưởng. Như vậy, quan điểm của Bộ Tài chính đã coi cổ phiếu thưởng là thu nhập của nhà đầu tư ngay khi cổ phiếu được chia. 

Theo thông lệ, khi doanh nghiệp chia CP cho cổ đông thì giá tham chiếu CP đó sẽ được tính lại với mức giảm tương ứng với tỷ lệ được chia trong ngày giao dịch không hưởng quyền. Như vậy, NĐT đang sở hữu CP của doanh nghiệp này không hề phát sinh thu nhập vì dù số lượng CP tăng lên nhưng tổng giá trị không thay đổi. Vì thế, nhiều nhà đầu tư thắc mắc là không biết sẽ phải nộp thuế cho phần CP được chia cổ tức như thế nào? 

Ông Lê Đạt Chí đặt vấn đề: “Khi nào thì tính thuế và mức thuế cho CP được chia thêm này là bao nhiêu? Nếu thu thuế ngay lúc CP về đến tài khoản của NĐT thì không đúng vì nó chưa phát sinh thu nhập cho NĐT. Còn nếu thu thuế lúc NĐT bán CP ra thì sẽ không xác định được đó là số CP được chia thêm hay là số CP NĐT mua vào lúc chưa được chia CP. Nếu chỉ thu thuế 0,1% trên giá trị giao dịch lúc NĐT bán ra thì lại quay về việc thu thuế trên lãi vốn từ hoạt động kinh doanh chứng khoán chung mà thôi”. 

Theo phân tích của Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI), nếu tính trên mệnh giá thì mức thuế thu trên CP thưởng hay trên CP trả cổ tức sẽ bằng mức chi trả cổ tức bằng tiền mặt (là 5%). Nếu tính theo giá thị trường thì số tiền nộp thuế có thể lớn gấp nhiều lần so với mức nộp thuế khi nhận cổ tức bằng tiền mặt. Khi đó, có lẽ doanh nghiệp sẽ không áp dụng hình thức này vì nó không hiệu quả mà ngược lại làm giảm giá trị CP mà các NĐT đang nắm giữ. 

Mục đích của việc trả CP thưởng là nhằm tăng tính thanh khoản, đồng thời hạn chế hình thức chi trả tiền mặt để giúp doanh nghiệp có vốn để tăng cường tái đầu tư. Vì vậy VAFI cho rằng, thay vì áp dụng phương pháp chia CP thưởng, các doanh nghiệp sẽ phát hành một lượng CP ở mức hợp lý bằng mệnh giá, như vậy các NĐT sẽ tránh bị chịu thuế mà vẫn đảm bảo sự thanh khoản của CP.

dddn.com.vn


Tin liên quan